Mózg sprawny jak brzytwa
Nie możesz pozbierać myśli, a skupienie się na jednym zadaniu graniczy czasami z cudem? Regularne czytanie to najlepsza i w dodatku wyjątkowo przyjemna inwestycja w wysoką koncentrację. Lektura książek to prawdziwa siłownia dla neuronów ukrytych w mózgu, które są automatycznie pobudzane do działania. Czytanie poprawia zdolność zapamiętywania, a także umiejętność operowania językiem logicznym.
Jak się okazuje przewaga czytania nad słuchaniem audycji radiowych czy podcastów tkwi w przerwach i refleksjach, o których długości i częstotliwości decydujemy my sami, zatrzymując się na dłuższą lub krótszą chwilę nad daną stroną. Trenujemy w ten sposób mózg intensywniej, niż kiedy bezwiednie słuchamy nadawanego programu.
Badania pokazują, że osoby które często czytają, mają znacznie mniejsze problemy podczas wystąpień publicznych. Jest to uwarunkowane przez lepszą pamięć, bogatsze słownictwo i znajomość różnych sytuacji.
Obserwacje potwierdza również prof. Jan Konopacki z Katedry Neurobiologii, Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego, „poprzez czytanie wzbogacamy zasób słownictwa, poprawiamy możliwości operowania językiem logicznym, mamy większą empatię i wyobraźnię. Czytanie zmienia nasz substrat neuronalny – rozwija się liczba synaps. Substrat neuronalny to nasza podstawa myśli, uczuć i działań, mieszcząca się w aktywności mózgu i układu nerwowego”*.
Wyższa inteligencja i wrażliwość
Czytanie literatury i poezji wzbogaca nas o nowe doświadczenia, które przeżywamy, śledząc losy bohaterów i tym samym rozwija naszą empatię i zdolność do oceny sytuacji, a na dodatek zwiększa poziom IQ. Badania opublikowane w magazynie Science udowadniają, że fikcja literacka może pomóc czytelnikom zrozumieć, co czują i myślą inne osoby. To kluczowa umiejętność w nawiązywaniu trwałych i złożonych relacji społecznych.
Poziom wrażliwości czytelników zbadała również Natalie Phillips, profesor z Michigan State University, dochodząc do obserwacji, że podczas czytania mózg zachowuje się tak, jakbyśmy byli bohaterami książki. Czytanie poezji wpływa natomiast na ośrodki mózgu odpowiadające za przeżywanie emocji**.
O tym, że czytanie to inwestycja w inteligencję, dowodzą również obserwacje dzieci, które wciągającą przygodę z lekturą zaczynają już od najmłodszych lat. Kontakt ze słownictwem poprzez czytanie bezsprzecznie przekłada się na lepsze wyniki w testach poznawczych, a także na wyższą inteligencję i lepiej rozwinięte zdolności umysłowe na dalszych etapach życia.
Wyciszenie i ochrona przed zaburzeniami poznawczymi
Czytanie to nie tylko gwarancja sprawniejszego mózgu, ale również wyjątkowy prosty sposób na uregulowanie poziomu stresu i przeciwdziałanie zaburzeniom poznawczym w przyszłości.
Doktor David Lewis z Mindlab International na Uniwersytecie Sussex zauważył, że „wciągająca książka już po kilku minutach czytania może obniżyć poziom kortyzolu i zredukować stres nawet o 70%, co bardzo pomaga chociażby w zasypianiu”***.
Z kolei badania doktora Roberta Freidlanda dowodzą, że ryzyko zachorowania na Alzheimera jest ponad dwa razy mniejsze dla ludzi, którzy czytają regularnie, niż dla tych, którzy nie robią tego w ogóle.
Lepsze poznanie siebie i własnych emocji
O niesamowitym wpływie książek na zdolności obserwacyjne własnych stanów emocjonalnych świadczy ukształtowanie się biblioterapii, czyli terapii opartej na wykorzystaniu książek w regulacji systemu nerwowego i psychiki człowieka.
Naukowcy z University of Liverpool pokazali, że terapia w formie wspólnego czytania pomagała uczestnikom w poradzeniu sobie z chronicznym bólem. Czytanie działało w podobnym stopniu, jak stosowana często w takich przypadkach terapia poznawczo-behawioralna i pozwalało lepiej poradzić sobie z wywołanymi bólem emocjami. Właśnie dlatego już w ośmiu krajach na świecie książki są wydawane na receptę!
Nieocenione korzyści, które niesie za sobą regularne czytanie podkreśla również dr Wanda Matras-Mastalerz, prezes Polskiego Towarzystwa Biblioterapeutycznego, adiunkt w Instytucie Nauk o Informacji Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie, „czytanie wpływa na różne obszary kompetencyjne: koncentracji, myślenia analitycznego, komunikacji, inteligencji emocjonalnej, wiedzy, wyobraźni, adaptacji oraz odpoczynku. Według mnie, jeśli ktoś mówi, że nie lubi czytać, to znaczy, że jeszcze nie trafił na swoją książkę”****.
Bibliografia
*https://biuroprasowe-uni-lodz.prowly.com/29024-ul-komentuje-dlaczego-nasz-mozg-lubi-czytanie
** https://zwierciadlo.pl/psychologia/72852,1,jak-czytanie-wplywa-na-mozg-.read
***https://naukatolubie.pl/jak-czytanie-wplywa-na-mozg/
**** https://zdrowie.pap.pl/psyche/czytanie-ksiazek-siedem-korzysci-dla-zdrowia